Hoe De Ommezwaai werkt aan inclusiever onderwijs
Een ommezwaai maken, dat is precies wat de leerlingen doen op de school voor speciaal onderwijs De Ommezwaai. Meestal hebben ze de tijd op hun vorige school niet als fijn ervaren. Hier vinden ze hun ‘aan-knop’, waarmee leren wél leuk wordt. De twee grote succesfactoren: bewegen en een compleet programma om aardiger, vaardiger en waardiger te worden.
Justin staat met zijn armen over elkaar in tegen de muur van de gymzaal. Hij baalt. En niet zo’n beetje ook. Spelen ze een potje stokhockey, gaat de meester meedoen in het team van de tegenstander. Dan kun je nooit winnen. Zo hoeft het van hem niet meer.
‘Wauw Justin, wat knap dat je in de zaal blijft’, zegt juf Petra Kiewiet vanaf de bank. ‘Complimenten!’. Welkom bij de interventiegym. Hier komen kinderen die een gewone gymles ingewikkeld vinden, bijvoorbeeld omdat het druk of onduidelijk voor ze is. Ze ontwikkelen zich stapje voor stapje in een kleine groep. En dat werkt. Aan het begin van dit schooljaar verdween Justin al naar buiten als ie een bal tegen zich aankreeg. Nu doet hij binnen een paar minuten weer mee. Het lukt hem zelfs om mee te doen in de gewone gymlessen. ‘Jongens!’, zegt Meester Luuk Janssen. ‘Justin vond het net lastig dat ik zijn tegenstander was. Dat heeft hij zó goed opgepakt, dat ik nu in zijn team kom.’
De professional voorop
Het voorbeeld van Justin in illustratief voor De Ommezwaai. ‘Hier kunnen we echt het verschil maken voor leerlingen’, zegt directeur Liesbeth Smallegange. ‘En het zijn de mensen voor de klas die dat doen.’ De school zorgt dat de voorwaarden op orde zijn. ‘De topkwaliteit van onze leerlingen is energie’, zegt Smallegange. ‘We hebben bij de bouw en inrichting van de school gekeken: wat gaan we dóén met die energie? Zo hebben we wiebelkrukken, fietsen, en de FIT-club. Daar kunnen leerlingen als beloning bewegen. Inmiddels zijn we bijna de sportiefste so school van Nederland.’
Alfred van Bergen, teamleider so: ‘We zoeken naar de aan-knop voor onze leerlingen. Hoe zorgen we dat ze zich langer kunnen concentreren, en echt iets leren? Niet alleen rekenen en taal, maar ook die dingen waardoor je je later kunt redden. Wij willen dat onze leerlingen aardiger, vaardiger en waardiger worden. Daar is alles op gericht. En daarvoor maken we ook gebruik van het programma De Vreedzame school.’
Samen met leerlingen
Dat programma zie je overal in de school terug. Zo hangen de basisregels over hoe je met elkaar omgaat in de gangen, komen die tot leven in speciale lessenseries, én gaan de kinderen in de praktijk aan de slag. Bijvoorbeeld op de oplosplek, waar leerling-mediatoren andere leerlingen helpen om conflicten op te lossen. Ze hebben er een speciale opleiding voor gevolgd.
Samira en Danysha zijn twee van hen. ‘In de pauze hebben wij een fel hesje aan, dan weten kinderen en juffen en meesters dat ze naar ons toe kunnen komen’, vertelt Samira. ‘Bijvoorbeeld laatst speelden twee kinderen Annemaria Koekoek en ze hadden ruzie over of iemand nou wel of niet bewogen had’ zegt Danysha. Samira: ‘De juf vroeg of we wilden helpen. We nemen de kinderen dan mee, en geven ze iets te drinken. En dan gaan we aan de slag. Als het lukt om het op te lossen, spelen we daarna samen een spelletje.’ Samira lacht trots: ‘Tot nu toe is dat altijd gelukt.’